.jpg) |
| លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីហ៊ុន សែន និងលោកសម រង្ស៊ី
នៅព្រលានយន្ដហោះអន្ដរជាតិភ្នំពេញ
ដើម្បីជូនដំណើរព្រះបរមតរនកោដយាងទៅបេកាំង កាលពីថ្ងៃទី២៨
ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៧
REUTERS/Khem Sovannara
|
ការចេញមុខប្រកាសបើកបេះដូងទូលាយ
ដើម្បីត្រៀមចរចាជាមួយបក្សប្រឆាំងដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន
បានធ្វើកាលពីថ្ងៃពុធ ត្រូវគេមើលឃើញជាទូទៅថា
ជាស្ថានភាពដែលគណបក្សកាន់អំណាចឆ្លៀតយកប្រៀបលើគូបដិបក្ខនៅលើ
សង្វៀននយោបាយ។
នេះជាការបោះសន្លឹកបៀដែលធ្វើឲ្យបក្សប្រឆាំងពិបាកលេង។ ប៉ុន្តែ
ការទាមទារឲ្យស៊ើបអង្កេតឡើងវិញអំពីលទ្ធផលបោះឆ្នោត
ក៏ទំនងជាគណបក្សកាន់អំណាចមិនចង់កំដបក្សប្រឆាំងដែរ។ ដូច្នេះ
បើពិនិត្យឲ្យមែនទែន នៅមិនទាន់មានសញ្ញានៃភាពធូរស្រាលនៅឡើយទេ។
ខណៈដែលបក្សប្រឆាំងកំពុងវក់វីនឹងការប្រមូលភស្តុតាងនានា
ដើម្បីពង្រឹងទឡ្ហីករណ៍របស់ខ្លួនសម្រាប់តវ៉ាប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលនៃ
ការបោះឆ្នោតនោះ គណបក្សកាន់អំណាចក៏មិនបាននៅស្ងៀមដែរ។
គណបក្សនេះបានប្រញាប់ចេញមុខមកប្រកាសត្រៀមចរចាជាមួយគូបដិបក្ខ
ដើម្បីបង្កើតក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំរដ្ឋសភា។
ស្តាប់មួយភ្លែតគេហាក់ដូចជាមានការភ្ញាក់ផ្អើល ដោយសារតែ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលបានធ្លាក់ចុះប្រជាប្រិយភាពយ៉ាងខ្លាំងនោះ បែរជាបង្ហាញការពេញចិត្តចំពោះលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត និងដើរតួជាអ្នកបោះដៃក្នុងការចរចាសម្របសម្រួលនយោបាយទៅវិញ។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើគេពិនិត្យឲ្យស៊ីជម្រៅ សាររបស់គណបក្សកាន់អំណាចមានអត្ថន័យនយោបាយជ្រៅជាងនេះ។ សារនេះប្រៀបបានទៅនឹងការបោះសន្លឹកបៀដ៏ពិបាកលេងមួយទៅឲ្យបក្ស ប្រឆាំង។ ពិបាកដោយហេតុថា នេះមិនមែនជាស្ថានភាពដែលបក្សប្រឆាំងត្រូវបោះដៃទៅរកបក្សកាន់ អំណាចនោះឡើយ។
ជាការពិតណាស់ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលធ្លាប់តែឈ្នះឆ្នោត «ភ្លូកទឹកភ្លូកដី» ដាច់ឆ្ងាយពីគេ ឥឡូវបែរជាបាត់បង់កៅអីជាង ២០ នៅក្នុងរដ្ឋសភា និងបានឈ្នះឆ្នោតដ៏ស្តួចស្តើងលើគូប្រជែង។ នេះជាការប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំង និងដែលបង្ហាញថា វាមិនមែនជាស្ថានភាពអំណោយផលដល់គណបក្សប្រជាជនទៀតឡើយ។ ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ គណបក្សកាន់អំណាចជាង ៣០ឆ្នាំមួយនេះ នៅតែអាចសម្តែងចេញឲ្យគេឃើញនូវការពេញចិត្ត ចំពោះលទ្ធផលក្នុង នាមជាគណបក្សឈ្នះឆ្នោតដឹកនាំប្រទេសតែដដែល។
ខណៈដែលសាធារណៈមតិជាតិ និងអន្តរជាតិ បានសម្តែងការសាទរចំពោះដំណើរការបោះឆ្នោតដែលប្រព្រឹត្តទៅដោយ សន្តិភាព និងសុទ្ធតែអំពាវនាវឲ្យមានភាពស្ងប់ស្ងាត់ក្រោយការបោះឆ្នោត លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ប្រញាប់ឆក់យកឱកាសដ៏ល្អនេះ ដើម្បីបញ្ចេញសារនយោបាយបើកចំហ សម្រាប់ការចរចាជាមួយបក្សប្រឆាំង។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវគេមើលឃើញថា បានផ្តល់អំណោយផល២ទន្ទឹមគ្នាដល់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នោះគឺ ទន្ទឹមនឹងការបង្ហាញឲ្យសាធារណៈមតិជាតិ និងអន្តរជាតិបានឃើញអំពីភាពចាស់ទុំខាងនយោបាយ និងជាពិសេសអំពីស្មារតីបង្រួបបង្រួមជាតិរបស់ខ្លួន ការបោះដៃរបស់បក្សកាន់អំណាចក៏បានធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំងពិបាក ក្នុងការឆ្លើយតបផងដែរ។
បញ្ហានៅត្រង់ថា ប្រសិនបើទទួលយកការចរចា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងទទួលរងការរិះគន់ពីសំណាក់អ្នកគាំទ្រមួយ ចំនួនដែលមិនចង់ឲ្យមេដឹកនាំរបស់ខ្លួនទៅជួបចរចាជជែកពីការបែង ចែកអំណាចជាមួយបក្សកាន់អំណាចឡើយ ពីព្រោះធ្វើបែបនេះមានន័យស្មើ នឹងការ «សុំអំណាច» ឬរណបគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើមិនព្រមសម្របសម្រួលវិញ បក្សប្រឆាំងហាក់បង្ហាញថាខ្លួនកំពុងដើរផ្ទុយពីការចង់បានរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ក៏ដូចជាសហគមន៍អន្តរជាតិ ដែលសុទ្ធតែប្រាថ្នាចង់ឃើញភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងការផ្សះផ្សាក្រោយការបោះឆ្នោត។
តាមពិតទៅ សន្លឹកបៀដែលគណបក្សទាំងពីរកំពុងលេងពេលនេះមិនដូចគ្នាទេ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងតស៊ូប្រឆាំងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ដោយ ទាមទារឲ្យបង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះឯករាជ្យ ដើម្បីស៊ើបអង្កេតភាព មិនប្រក្រតីក្នុងពេលបោះឆ្នោត។ ចំណែកឯគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាផ្តោតលើការចរចាបង្កើតក្បាលម៉ាស៊ីន រដ្ឋសភា ដែលចេញពីការបោះឆ្នោត។ សម្រាប់បក្សប្រឆាំង ប្រសិនបើការទាមទាររបស់ខ្លួនមិនបានសម្រេចទេនោះ បាតុកម្មតាមដងផ្លូវទំនងជាជម្រើសដែលមិនអាចចៀសវាងបាន។ ចំណែកបក្សកាន់អំណាចវិញ ក៏ច្បាស់ជាត្រូវប្តូរផ្តាច់ការពារជ័យ ជំនះដ៏ស្តួចស្តើងរបស់ខ្លួននេះដែរ។
សរុបមកវិញ បើទោះបីជាមើលពីក្រៅទៅហាក់មានសញ្ញាវិជ្ជមានកើតឡើងក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ បើពិនិត្យទៅលើជម្រៅនៃបញ្ហា នៅមិនទាន់មានភាពធូរស្រាលអ្វីនៅ ឡើយទេ។ ស្ថានភាពនេះទាមទារឲ្យភាគីនីមួយៗ លះបង់ខ្លះ ដើម្បីរកឲ្យឃើញ ដំណោះស្រាយ។ ប្រសិនបើមិនដូច្នេះទេ ភាពស្ងប់ស្ងាត់ក្រោយការបោះឆ្នោតដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងសហគមន៍អន្តរជាតិប្រាថ្នាចង់ឃើញនោះនឹងច្បាស់ជាមិនអាចកើតមាន ឡើយ។ ពេលនោះ ផលវិបាករបស់វានឹងក្លាយជាបញ្ហារួមរបស់ភាគីទាំងពីរ ជាពិសេសក្នុងករណីដែលមានអំពើហិង្សា និងភាពវឹកវរកើតឡើង៕
ប្រភពពី៖ ខេមរភាសា
ស្តាប់មួយភ្លែតគេហាក់ដូចជាមានការភ្ញាក់ផ្អើល ដោយសារតែ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលបានធ្លាក់ចុះប្រជាប្រិយភាពយ៉ាងខ្លាំងនោះ បែរជាបង្ហាញការពេញចិត្តចំពោះលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត និងដើរតួជាអ្នកបោះដៃក្នុងការចរចាសម្របសម្រួលនយោបាយទៅវិញ។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើគេពិនិត្យឲ្យស៊ីជម្រៅ សាររបស់គណបក្សកាន់អំណាចមានអត្ថន័យនយោបាយជ្រៅជាងនេះ។ សារនេះប្រៀបបានទៅនឹងការបោះសន្លឹកបៀដ៏ពិបាកលេងមួយទៅឲ្យបក្ស ប្រឆាំង។ ពិបាកដោយហេតុថា នេះមិនមែនជាស្ថានភាពដែលបក្សប្រឆាំងត្រូវបោះដៃទៅរកបក្សកាន់ អំណាចនោះឡើយ។
ជាការពិតណាស់ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលធ្លាប់តែឈ្នះឆ្នោត «ភ្លូកទឹកភ្លូកដី» ដាច់ឆ្ងាយពីគេ ឥឡូវបែរជាបាត់បង់កៅអីជាង ២០ នៅក្នុងរដ្ឋសភា និងបានឈ្នះឆ្នោតដ៏ស្តួចស្តើងលើគូប្រជែង។ នេះជាការប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំង និងដែលបង្ហាញថា វាមិនមែនជាស្ថានភាពអំណោយផលដល់គណបក្សប្រជាជនទៀតឡើយ។ ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ គណបក្សកាន់អំណាចជាង ៣០ឆ្នាំមួយនេះ នៅតែអាចសម្តែងចេញឲ្យគេឃើញនូវការពេញចិត្ត ចំពោះលទ្ធផលក្នុង នាមជាគណបក្សឈ្នះឆ្នោតដឹកនាំប្រទេសតែដដែល។
ខណៈដែលសាធារណៈមតិជាតិ និងអន្តរជាតិ បានសម្តែងការសាទរចំពោះដំណើរការបោះឆ្នោតដែលប្រព្រឹត្តទៅដោយ សន្តិភាព និងសុទ្ធតែអំពាវនាវឲ្យមានភាពស្ងប់ស្ងាត់ក្រោយការបោះឆ្នោត លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ប្រញាប់ឆក់យកឱកាសដ៏ល្អនេះ ដើម្បីបញ្ចេញសារនយោបាយបើកចំហ សម្រាប់ការចរចាជាមួយបក្សប្រឆាំង។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវគេមើលឃើញថា បានផ្តល់អំណោយផល២ទន្ទឹមគ្នាដល់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នោះគឺ ទន្ទឹមនឹងការបង្ហាញឲ្យសាធារណៈមតិជាតិ និងអន្តរជាតិបានឃើញអំពីភាពចាស់ទុំខាងនយោបាយ និងជាពិសេសអំពីស្មារតីបង្រួបបង្រួមជាតិរបស់ខ្លួន ការបោះដៃរបស់បក្សកាន់អំណាចក៏បានធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំងពិបាក ក្នុងការឆ្លើយតបផងដែរ។
បញ្ហានៅត្រង់ថា ប្រសិនបើទទួលយកការចរចា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងទទួលរងការរិះគន់ពីសំណាក់អ្នកគាំទ្រមួយ ចំនួនដែលមិនចង់ឲ្យមេដឹកនាំរបស់ខ្លួនទៅជួបចរចាជជែកពីការបែង ចែកអំណាចជាមួយបក្សកាន់អំណាចឡើយ ពីព្រោះធ្វើបែបនេះមានន័យស្មើ នឹងការ «សុំអំណាច» ឬរណបគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើមិនព្រមសម្របសម្រួលវិញ បក្សប្រឆាំងហាក់បង្ហាញថាខ្លួនកំពុងដើរផ្ទុយពីការចង់បានរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ក៏ដូចជាសហគមន៍អន្តរជាតិ ដែលសុទ្ធតែប្រាថ្នាចង់ឃើញភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងការផ្សះផ្សាក្រោយការបោះឆ្នោត។
តាមពិតទៅ សន្លឹកបៀដែលគណបក្សទាំងពីរកំពុងលេងពេលនេះមិនដូចគ្នាទេ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងតស៊ូប្រឆាំងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ដោយ ទាមទារឲ្យបង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះឯករាជ្យ ដើម្បីស៊ើបអង្កេតភាព មិនប្រក្រតីក្នុងពេលបោះឆ្នោត។ ចំណែកឯគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាផ្តោតលើការចរចាបង្កើតក្បាលម៉ាស៊ីន រដ្ឋសភា ដែលចេញពីការបោះឆ្នោត។ សម្រាប់បក្សប្រឆាំង ប្រសិនបើការទាមទាររបស់ខ្លួនមិនបានសម្រេចទេនោះ បាតុកម្មតាមដងផ្លូវទំនងជាជម្រើសដែលមិនអាចចៀសវាងបាន។ ចំណែកបក្សកាន់អំណាចវិញ ក៏ច្បាស់ជាត្រូវប្តូរផ្តាច់ការពារជ័យ ជំនះដ៏ស្តួចស្តើងរបស់ខ្លួននេះដែរ។
សរុបមកវិញ បើទោះបីជាមើលពីក្រៅទៅហាក់មានសញ្ញាវិជ្ជមានកើតឡើងក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ បើពិនិត្យទៅលើជម្រៅនៃបញ្ហា នៅមិនទាន់មានភាពធូរស្រាលអ្វីនៅ ឡើយទេ។ ស្ថានភាពនេះទាមទារឲ្យភាគីនីមួយៗ លះបង់ខ្លះ ដើម្បីរកឲ្យឃើញ ដំណោះស្រាយ។ ប្រសិនបើមិនដូច្នេះទេ ភាពស្ងប់ស្ងាត់ក្រោយការបោះឆ្នោតដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងសហគមន៍អន្តរជាតិប្រាថ្នាចង់ឃើញនោះនឹងច្បាស់ជាមិនអាចកើតមាន ឡើយ។ ពេលនោះ ផលវិបាករបស់វានឹងក្លាយជាបញ្ហារួមរបស់ភាគីទាំងពីរ ជាពិសេសក្នុងករណីដែលមានអំពើហិង្សា និងភាពវឹកវរកើតឡើង៕
ប្រភពពី៖ ខេមរភាសា
No comments:
Post a Comment